Jest zrozumiałe, że urodzenie się bliźniąt czy trojaczków wielokrotnie pomnaża obowiązki rodziców w zakresie pielęgnowania. Dodatkowe meble i sprzęt, szczepienia ochronne, kąpiel.
Dlatego niezwykle cenna jest teraz każda forma pomocy innych osób. Nawet o parę tylko lat starsze rodzeństwo bliźniąt służyć może pomocą nie do pogardzenia. Zajęć przy pielęgnowaniu bliźniąt jest przecież tak wiele. Oczywiście, najbardziej pożądane jest aktywne włączenie się do tej pracy ojca. Jego praktyczny udział we wszystkich czynnościach pielęgnacyjnych, a także w codziennych pracach domowych, będzie miał podwójne znaczenie. Ułatwi matce sprostać jej licznym i trudnym zadaniom, a jednocześnie stanowić będzie niezwykle ważne i pożądane moralne wsparcie, świadczyć będzie bowiem o zrozumieniu i docenianiu jej wysiłków, o sympatii i uczuciowej więzi.
Im bardziej pojemna pralka, tym lepiej. Przydałaby się z funkcją suszenia – to oczywiste – prania, ubranek jest dwa albo trzy razy więcej, niż zwykle, dlatego wydajność naszej małej „pralni” musi być duża. Przyda się też dużo miejsca na suszenie ubranek.
Im bardziej chłonne pieluchy, tym lepiej. Dzięki temu dzieci mogą być rzadziej przewijane a skóra nie jest narażana na odparzenia.
Dodatkowe meble i sprzęt
Bliźnięta mogą początkowo leżeć w jednym łóżeczku. Dopiero gdy urosną i osiągną większą sprawność ruchową, dla ich bezpieczeństwa lepiej postarać się o dodatkowe łóżeczko. Na spacery potrzebny jest wózek odpowiednio szerszy, aby można było w nim pomieścić bliźnięta. Gdy podrosną, około szóstego-ósmego miesiąca życia, taki wózek okaże się jednak za ciasny. Lepszy wówczas będzie wózek-spacerówka, w którym dzieci są ułożone jedno za drugim, zwrócone do siebie plecami lub twarzą.
Kąpiel. Jeżeli dzięki racjonalnemu ubieraniu dzieci i utrzymywaniu właściwej temperatury w pokoju unikniemy przegrzewania bliźniąt, to wyjątkowo możemy zrezygnować z kąpieli w wodzie. Oczywiście, w tych przypadkach trzeba codziennie myć twarz dziecka miękką flanelą zwilżoną przegotowaną wodą. Ręce oraz pośladki i skórę krocza również, codziennie bardzo dokładnie myjemy wodą z mydłem, a potem starannie spłukujemy.
Trudno kąpać bliźniaki tego samego dnia w krótkim odstępie czasu i uniknąć przy tym płaczu jednego dziecka oczekującego posiłku, podczas gdy drugie jest właśnie w kąpieli. Dlatego warto ustalić następujący zwyczaj:
- kąpanie poszczególnych dzieci albo oddzielnie w inne dni, albo w różnych porach jednego dnia,
- kąpanie o tej porze dnia, w której można liczyć na pomoc ojca,
- jeżeli kąpiemy jednocześnie dwoje bliźniąt, musimy postarać się o ?pomocnika”, który zajmie się karmieniem wykąpanego już dziecka, gdy my będziemy zajęci kąpielą drugiego,
- należy jeszcze przed kąpielą przygotować sobie wszystkie przedmioty potrzebne w czasie kąpieli, jak również ubranie dla dzieci, butelki z mlekiem i łóżeczko, w którym będą potem spały.
Kojec, w którym niemowlęta spędzają czas zabawy, jest często wykorzystywany przez bliźnięta lepiej, a także dłużej niż przez jedynaki, gdyż dodatkową atrakcją zatrzymującą bliźniaki w kojcu jest towarzystwo drugiego dziecka.
Do kojca można wkładać dzieci już od trzeciego miesiąca życia. Wprawdzie nie będą one mogły jeszcze w tym wieku wykorzystać większej powierzchni, jaką im oferuje kojec, ale za to z kojca będą mogły’obserwować znacznie większe ?tereny” niż z łóżeczka.
Nie należy bliźniętom podawać zabawek zbyt ciężkich ani z ostrym lub kanciastym brzegiem. Wymachując taką zabawką jedno dziecko może boleśnie uderzyć lub zranić drugie. Doszukiwanie się w identycznym lub odmiennym sposobie ubierania wpływu na kształtowanie ich indywidualności jest nieuzasadnioną spekulacją. Jedynie wychowanie może przyczynić się do kształtowania osobowości dziecka, a nie kolor śpioszków czy kaftaników zakładanych w pierwszym roku życia.
Szczepienia dzieci z ciąży mnogiej podlegają ścisłej kontroli lekarza poradni D. Jeżeli bliźnięta urodziły się o czasie i miały ciężar urodzeniowy prawidłowy, tzn. ważyły przy urodzeniu 2,5 kg, mogą być szczepione zgodnie z kalendarzem szczepień opracowanym dla dzieci z ciąży pojedynczej. Do bliźniąt urodzonych z ciężarem poniżej 2,5 kg stosuje się zasady opisane w punkcie o szczepieniu wcześniaków.
Oczywiście, kontrolne badania bliźniąt w poradni D są dla matki szczególnie cenną pomocą w pielęgnowaniu i wychowywaniu dzieci oraz w zapobieganiu różnym schorzeniom. Ponieważ wizyta w przychodni jest dla matki nieraz trudną wyprawą, warto na taką okazję zapewnić sobie pomoc kogoś z krewnych lub przyjaciół.