Układ nerwowy noworodka nie jest jeszcze dojrzały pod względem czynnościowym i morfologicznym, dlatego fizjologiczne odruchy noworodka różnią się od występujących u dziecka starszego.Niedojrzałość kory mózgowej powoduje szybkie znużenie i zapadalność w sen. Zdrowy noworodek śpi prawie całą dobę. W pierwszym tygodniu życia okresy czuwania są krótkotrwałe, ale stopniowo wydłużają się. Napięcie mięśniowe u noworodka jest fizjologicznie zwiększone. Stwierdza się przewagę zginaczy nad prostownikami, zaznaczoną wyraźnie w kończynach górnych i dolnych, powodującą charakterystyczne ułożenie małego niemowlęcia ze zgiętymi kończynami. Ułożenie to jest dla dziecka korzystne, gdyż zmniejsza ogólną powierzchnię ciała, a tym samym utratę ciepła. Ruchy kończyn noworodka są przypadkowe, niecelowe, niesymetryczne, nieskoordynowane.

Odrębność ośrodkowego układu nerwowego uwidacznia się w występowaniu odruchów bezwarunkowych, niezależnych od świadomości, które są związane głównie z przyjmowaniem pożywienia, orientacją i obroną. Najbardziej wyraźny z odruchów bezwarunkowych w momencie urodzenia jest odruch ssania. Aktywność tego odruchu narasta z każdym dniem i nie trzeba się martwić, jeśli dziecko w pierwszych dniach ssie niezbyt wydajnie. Niezbędny jest sam odruch połykania.

Demonstratywny jest odruch chwytny: po włożeniu palca do dłoni dziecka, następuje jej zaciśnięcie na drażniącym ją palcu. Przy gwałtownej zmianie pozycji ciała dziecka, przy wstrząsie lub hałasie pojawia się odruch gwałtownego wyrzucenia rączek w bok, a następnie ku górze jakby gestem obejmowania. Odruch ten nazwano odruchem Moro; zanika przeważnie w trzecim miesiącu życia. Oprócz wyżej wymienionych występuje cała gama innych odruchów.

Jeśli noworodka podtrzymamy pod pachy i ustawimy w pozycji stojącej, tak aby stopki zetknęły się mocno z podstawą, pojawia się odruch podparcia – noworodek przez kilka sekund podpiera się nóżką jakby stał. Po tej reakcji zaczyna wykonywać rytmiczne ruchy przypominające chodzenie, nazwane odruchem chodzenia.

Wspomniane odruchy bezwarunkowe noworodka zaczynają zanikać ze wzrostem dziecka po drugim miesiącu życia. Wzmożone napięcie mięśniowe ustępuje około czwartego – piątego miesiąca życia.